Kategoria: Wystawy Czasowe

W skarbcu Katedry Pelplińskiej przez wieki gromadzone były szaty liturgiczne, służące cystersom. W XIX wieku, kiedy Pelplin został stolicą diecezji, dołączone zostały zasoby skarbca katedralnego w Chełmży. W ten sposób powstał świetny i różnorodny zbiór paramentów liturgicznych, liczący kilka tysięcy przedmiotów. Do dzisiaj zachowała się ogromna część tekstylnych zabytków, stawiając pelplińską kolekcję wśród najbogatszych europejskich zbiorów zabytkowy tkanin i haftów. Znajdziemy wśród nich paramenty wykonane z tkanin wyprodukowanych w najważniejszych ośrodkach tkackich XVI, XVII, XVIII i XIX wiecznej Europy. Warto zwrócić uwagę na jedwabne aksamity z XVI stulecia, pochodzące z manufaktur włoskich, jedwabne tafty i adamaszki produkowane przez fabryki tekstylne we Francji, w tym najsławniejsze w Lyonie w XVII i XVIII wieku oraz na XIX-wieczne figuralne tkaniny żakardowe, nawiązujące do gustu i wzornictwa poprzednich epok. Wiele zabytkowych szat zdobią hafty. W pelplińskim zbiorze zachowały się tylko nieliczne, ale przez to bardzo cenne przykłady haftów z początku i końca XV wieku. Dwie kolumny naszyto wtórnie na jednym ornacie w XIX bądź XX wieku. Perłą zbioru są dwa ornaty z początku XVI wieku, ze scenami z życia św. Katarzyny Aleksandryjskiej oraz tzw. Eucharystyczny. Oba wyhaftowano bardzo trudną techniką „złota cieniowanego” w warsztacie w Północnych Niderlandach. Wśród paramentów z XVII i XVIII stulecia są ornaty wykonane w klasztornych pracowniach pomorskich. Większość z nich ma cechy, pozwalające łączyć je z klasztorami benedyktynek żarnowieckich, toruńskich, chełmińskich oraz norbertanek żukowskich. Sarmacki gust i zależności od wzornictwa sztuki Wschodu, wykazują nie tylko te paramenty, ale także ornaty uszyte z pasów kontuszowych. Niezwykle interesujący jest zespół obiektów, które powstały w XIX i na pocz. XX stulecia w wytwórniach niemieckich i lyońskich. W reakcji na gust barokowy, podejmowano próby „odrodzenia szatnictwa liturgicznego”. Starano się powrócić do stylistyki średniowiecznej i dawnych technik, aby przywrócić paramentom liturgicznym ich znaczenia symboliczne i teologiczne. Można było wówczas nabywać ornaty „z metra” bardzo dobrze wykonane technicznie, które odtwarzały wzory gotyckich i renesansowych tkanin i haftów, ale także zaopatrzyć zakrystię w indywidualnie projektowane garnitury liturgiczne, których styl łączył przeszłość z aktualną modą. Stąd, w wielu parlamentach, pojawiają się motywy charakterystyczne dla secesji i Art Deco.
Zbiór pelplińskich paramentów liturgicznych, kryje w sobie wiele dotąd nie odkrytych informacji historycznych, w tym powiązań z historycznymi postaciami diecezji chełmińskiej. Zaledwie parę obiektów doczekało się dotąd szczegółowego opracowania. Wystawa ma rozpocząć systematyczne opracowywanie tego niezwykle bogatego zbioru i dać podstawy do stworzenia stałej ekspozycji tkanin w Muzeum Diecezjalnym. Wszystko po to, aby również ta część dorobku kulturowego Pelplina mogła stać się jego dumą i znakiem rozpoznawczym.

Wernisaż Jadwigi Lisieckiej odbył się 22 czerwca 2004 roku, a wystawa prac artystki trwała przez kolejne 2 miesiące. Malarka J. Lesiecka urodziła się w 1921 roku w Warszawie, a od 1945 roku mieszka w Sopocie. Wystawiała swoje prace m. in. w Gdańsku, Paryżu, Brukseli, Segebergu, Mentortie, Tulonie. Obrazy jej znajdują się w muzealnych zbiorach, chociażby Muzeum Narodowe w Warszawie, Muzeum Narodowe w Gdańsku, Muzeum w Tulonie, także w prywatnych kolekcjach w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, jak również w wielu krajach europejskich.
„W problemowym oraz estetycznym centrum jak je rozpoznaję, zawiera się tajemnica ziemi, tę drogę rozjaśnia i w jakimś istotnym sensie nadaje jej kierunek. Pod pędzlem sopockiej artystki piękno jawi się jako przejawiony, acz chyba najbardziej tajemniczy aspekt trudu wyprawiania się po wieczną prawdę ludzkiej natury, prawdę mroczną, a jednak nakierowaną na życie tą pełnią, na którą wskazuje utajone w ist­nieniu i nade wszystko ogarniające je światło” – to słowa profesora Uniwersytetu Gdańskiego Kazimierza Nowosielskiego. Podczas otwarcia wystawy koncertowała Anna Lekan (pianino), studentka Akademii Muzycznej we Wrocławiu. Wykonano utwory Bacha, Mozarta i Chopina.

23 marca 2004 odbyło się otwarcie nowej wystawy. Wyeksponowane w jednej z sal mu­zeum rzeźby i obrazy mieszczą się w tzw. kryterium sztuki ludowej. Czesław Birr pochodzi i mieszka do dzisiaj w Mściszewicach. Od 1985 roku po­rusza się na wózku inwalidzkim, na skutek wypadku któremu uległ podczas budowy własnego domu. Pięć lat później był na tylesprawny i samodzielny, że zajął się malo­waniem obrazów, a następnie rzeźbą w drewnie. Miało to być tylko hobby i wypeł­nienie nadmiaru wolnego czasu. Jednak po otrzymaniu w 1990 roku wyróżnienia w konkursie „Współczesna sztuka Kaszub i Kociewia” w Tczewie i propozycji wystawy autorskiej zajął się rzeźbieniem na dobre. Tematyka jego prac jest różnorodna, choćnajchętniej rzeźbi sceny z życia wiejskiego oraz tworzy w drewnie prace o charakterze sakralnym. Rzeźbi także zabawki ludowe,ptaszki, skrzypce diabelskie. Warto dodać, iż to właśnie jego dziełem jest również piękna kaplica przydrożna tzw. „Boża męka” w Mściszewicach, stacje drogi krzyżowej tamże, ostatnio był również Czesław Birr wykonaw­cą dwóch stacji drogi krzyżowej w Sanktu­arium Maryjnym w Sianowie. Jego żona Sylwia jest plastykiem z wykształcenia. Stu­dia ukończyła w Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku w 2000 roku. Maluje obrazy, rzeźbi w drewnie. Rzeźby te mają jednak mniej ludowy, a bardziej współczesny charakter. Na wystawie prezentuje też kilka swo­ich prac Robert Kierbic alumn II roku Wy­ższego Seminarium Duchownego w Pel­plinie, który swoją przygodę z rzeźbą rozpo­czął w 2001 roku, właśnie w pracowni Syl­wii i Czesława Birrów. Rzeźbę traktuje jako hobby, a rzeźbi głównie ptaszki ludowe i kwiaty, choć nie brakuje w jego dorobku prac o charakterze sakralnym.
Swoje muzyczne umiejętności zaprezentowali tym razem Agnieszka Zywert, studentka l roku Akademii Muzycznej w Łodzi, wykonując na pianinie utwory Chopina.

Wystawę otwarto 20 listopada 2002 roku i trwała do końca grudnia.

Ks. Bernard Sychta – wybitny autor pokaźnego dorobku scenicznego, spośród którego nie można pominąć takich utworów jak: „Hanka się żeni”, „Ostatnia gwiózdka”, „Mestwina” czy „Wesele kociewskie”. Był również etnografem, malarzem – twórcą ponad 100 obrazów różnej wielkości. Na wystawie wyeksponowano wybraną malarską spuściznę ks. Sychty – kilkanaście pasteli, kilka grafik, akwarel.  Zgromadzono też książki autora, zachowana dyplomy uznania za twórczość. Wernisaż uświetnił swym występem dziecięcy zespół kociewski „Modraki”.